kabihasnang sumer

Last Updated: February 23, 2025By


Kabihasnang Sumer: Isang Sulyap sa Makapangyarihang Sibilisasyon

Kasaysayan at Lokasyon

Ang Kabihasnang Sumer ay isang makapangyarihang sibilisasyon na umiral sa rehiyon ng Mesopotamia, sa kasalukuyan ay bahagi ng modernong Iraq. Sa pagitan ng 4500 BCE at 1900 BCE, ang mga tao sa Sumer ay nakabuo ng masalimuot na lipunan na nagpatuloy sa pag-usad ng kultura, teknolohiya, at kalakalan.

Pangunahing Katangian ng Sumer

1. Urbanisasyon

  • Ang mga pangunahing lungsod ng Sumer ay kabilang ang Uruk, Ur, at Lagash.
  • May mataas na antas ng urbanisasyon kung saan ang mga tao ay may sistematikong pamumuhay.

2. Pagsasaka at Irrigasyon

  • Sa kanilang pagsasaka, gumamit ng mga teknolohiya sa irigasyon upang mapabuti ang ani.
  • Ang mga Sumerian ay nagtatanim ng mga trigo at barley, na naging batayan ng kanilang ekonomiya.

3. Sistema ng Pagsusulat

Isinagawa ng mga Sumerian ang cuneiform, ang isa sa mga pinakaunang sistema ng pagsusulat sa mundo. Ito ay mahalaga sa:

  • Pagtala ng mga transaksyon sa kalakalan.
  • Pagbuo ng mga literatura at legal na dokumento.

4. Relihiyon

Ang mga Sumerian ay polytheistic at naniniwala sa maraming diyos na nagkontrol sa iba't ibang aspeto ng kanilang buhay. Ang ilan sa mga pangunahing diyos ay:

  • Anu: Diyos ng langit.
  • Enlil: Diyos ng hangin at bagyo.
  • Inanna: Diyosa ng pag-ibig at digmaan.

Mga Ambag ng Sumer sa Sibilisasyon

1. Matematika at Astronomiya

Ang mga Sumerian ay nag-ambag ng mga konsepto sa matematika, kabilang ang:

  • Sistema ng base-60, na isa sa mga dahilan kung bakit mayroong 60 segundo sa isang minuto.
  • Pagsubok sa mga celestial bodies at mga planeta.

2. Arkitektura at Engraving

Ang mga Sumerian ay kilala rin sa kanilang mga arkitektura, lalo na ang mga zigurat. Ang zigurat ay isang uri ng templong matarik na may maraming antas:

Struktura Katangian
Ziggurat ng Ur Isang malaking templong may tatlong antas na nakatuon kay Nanna, ang diyos ng buwan.
Templo ng Inanna Isang maharlikang zigurat na nakatuon sa diyosa ng pag-ibig at digmaan.

3. Sistema ng Batas at Gobyerno

Ang mga Sumerian ay umunlad ng mga batang kasaysayan ng batas. Ang Code of Ur-Nammu ay isa sa pinaka-maagang mga kodigo ng batas na naitala. Mahalaga ito dahil:

  • Nagtakda ng mga patakaran ng pagkakapantay-pantay.
  • Pinangangalagaan ang mga karapatan ng mga mamamayan.

Mga Hamon at Pagbagsak ng Sumer

Sa kabila ng mga ambag ng Sumer, naharap din sila sa ilang mga hamon. Kabilang dito ang:

  • Pag-unlad ng iba pang bansa na nagdulot ng kompetisyon sa mga yaman.
  • Natural na sakuna tulad ng baha at kawalan ng ulan na nagdulot ng pagkasira sa kanilang mga ani.

Pagsakop at Pagbuwal

Sa bandang huli, ang kabihasnang Sumer ay unti-unting bumagsak at nahati sa iba pang mga nasasakupan. Ang mga kalapit na sibilisasyon tulad ng Akkadians at Babylonians ay nagtagumpay na sakupin ang kanilang mga lupaing dati nang bukal ng yaman at kultura.

Mga Aral at Kasaysayan

Kapakinabangang Natamo sa Sibilisasyong Sumer

Ang mga aral mula sa Sumer ay napakahalaga, lalo na sa mga sumusunod na aspeto:

  • Importansya ng pagsasaka at irigasyon sa pag-unlad ng sibilisasyon.
  • Paano ang pagsulat ay nagbukas ng bagong landas sa edukasyon at komunikasyon.

Mga Karanasan at Case Study

Isang halimbawa ng impact ng kabihasnang Sumer sa kasalukuyang panahon ay ang pagpapaunlad at pag-aaral ng mga ancient scripts at archaeological excavations. Ang mga natuklasan sa mga siyudad ng Sumer ay nagbibigay-linaw sa ating pag-unawa sa mga proseso ng urbanisasyon at pamumuhay ng mga sinaunang tao.

Praktikal na Tips: Paano Matutunan ang Tungkol sa Sumer

Para sa mga nais pa ng mas malalim na kaalaman ukol sa kabihasnang Sumer, narito ang ilang tips:

  • Bumisita sa mga museo na nagtatanghal ng mga archaeological findings mula sa Sumer.
  • Magbasa ng mga libro at artikulo na nakatuon sa kasaysayan at kultura ng Sumer.
  • Sumali sa mga online forums o kurso na nagtuturo ukol sa mga sinaunang sibilisasyon.

Mga Sanggunian

  • “The Sumerians: Their History, Culture, and Character” – Samuel Noah Kramer
  • “A History of Ancient Mesopotamia” – B .C. McNair
  • National Geographic Articles on Mesopotamia

editor's pick

Featured

you might also like